Oyunsonu Dersi
25. 02. 2022

Levon Aronian - Vidit Gujrathi 2022 Fide Grand Prix 1. Tur Mücadelesi

Siyahın konumu iç açıcı görünmüyor, kendisinin kötü bir fili ve beyazın f5 sürme tehdidi bulunuyor. Sorumuz ise şu 35…Kc7 mi yoksa 35…f5 mi oynanmalı? İlkinde 35…Kc7 36.f5 ve ikincisinde 35…f5 36. g4 hamleleri hesaplanmalı ve değerlendirilmeli. Hangisi siyaha daha iyi savunma olanakları verir?

35…Kc7?

Çok öğretici bir hata, bundan sonrasında Aronian’ı oyunsonu dersi verirken izliyoruz.

PROBLEM TAŞ

Satrançta genellikle merkez karedeki piyonlarınızla aynı renkte bulunan fil kötü fildir ve bu fil birazdan göreceğimiz gibi yalnızca etkin olmakta zorlanmaz aynı zamanda taktik operasyonların hedefi haline gelebilir.

HİSAR

[35…f5 36.g4

Bu hamle olmadan Beyazın ilerleme kaydetmesi güç.

36…hxg4 37.fxg4 fxg4 38.Kh7+ Sf6 39.Kxe7 Sxe7 40.Fxg6 Sf6

Beyaz g4-piyonunu da alacak ancak kazanma şansı var mı?

41.Fh5 Fc6 42.Fxg4 Fa4 43.Sg3 Fc2 Denemeler karşılıksız kalacak, siyahın hisarı geçilemez. 44.Sh4 (44.Fc8 Fb3 45.f5 Fc4 46.Sf4 Fb3= bu bile kazanç değil.) 44…Fa4 45.Sh5 Fb3 46.Sh6 Fa4 47.Sh7 Sf7]

36.f5! g5

[36…Kc3 37.fxg6+ Sg7 38.Se2 Kxa3 39.Kxh5+-]

37.Kxh5 Sg7

Siyah h7-karesini savundu ve çok etkili bir karşı oyun gelecekmiş gibi görünüyor.

38.Kh1! Kc3 39.Se2!

Beyaz son iki hamlesiyle sürprizini belli ediyor. a3-piyonu dokunulmazdır.

39…Fc6

[39…Kxa3 40.Kc1 Fa6 41.Kc7+ Sg8 42.b5+- Siyahın problem taşı bunun gibi çok önemli bir varyantta karşımıza çıkıyor.]

İKİ ZAYIFLIK PRENSİBİ

Rakibin bir piyonu zayıf olduğunda ya da fazladan bir piyonumuz olduğunda rakibimiz bu durumu önemsiz hale getirecek şekilde sağlam konum alabilir; yani piyonunun savunabilir veya geçer piyonumuzu durdurabilir. Bu durumda rakip güçlerin bu uyumunu bozmak için yeni bir cephe açmak gerekir. Açılan yeni cephede yeni bir zayıflık yaratılmalı ve böylelikle elde ettiğimiz iki unsur arasında kazanç fikirleri oluşturulmalıdır.

40.Ka1 Fd7 41.Sd2 Kc8

Oyunun sonraki bölümü aynı şekilde öğretici. Beyaz şah kanadında piyon fazla ancak kazanmak için plana ihtiyacı var. Piyonları anlamlı bir şekilde doğrudan ilerletmek kolay görünmüyor. Eğer kalesi için oyun yaratamazsa ekstra piyonu kazanca dönüştürmek imkansız olacak.

42.b5!

Mükemmel bir kısıtlama hamlesi, siyah fil iyice çaresizleşirken beyaz a4-a5 ile yeni bir cephe açmayı hazırlıyor.

[42.a4 a5! Bu şekilde siyah b-dikeyinin açılmasına izin veriyor ancak a4-piyonu hedef oluyor.; 42.Kc1 Kxc1 43.Sxc1 Aşılması güç teknik zorluklar barındıran bir fil finali.]

42…Kh8 43.g4!

Siyah kalenin içeri sızmasına haklı bir şekilde izin veriliyor çünkü siyah kalenin rahatsız edebileceği her şey rahatlıkla savunuluyor.

43…Kc8

[43…Kh2+ 44.Se3]

44.a4 Sf8 45.a5 Se7

[45…bxa5 46.Kxa5 Kc7 47.Se3 Beyaz bu varyantta da f4 sürüşünü hazırlayacak ancak c-dikeyinden gelecek saldırılara dikkat etmek kaydıyla. 47…Se7 48.f4 gxf4+ 49.Sxf4 Kc3 50.Se3 Kc7 51.Ka6 Kb7 52.Sf4 Fxb5 53.Fxb5 Kxb5 54.Kxa7++-]

46.axb6 axb6 47.Ka7 Kb8

Beyaz kale başarıyla etkinleştirildi, ancak daha fazla ilerleme kaydetmenin yolu var mı?

48.Se3 Sd6 49.f4!

Beyaz tüm taşları etkinleştikten sonra şah kanadındaki ekstra piyonuna yani zaferin anahtarına dönüyor. İki zayıflık prensibi adım adım gerçekleştiriliyor.

49…Ke8+ 50.Sf3 gxf4 51.Sxf4 Fxb5

Siyah umutsuz konumda son denemesini yapıyor.

[51…Kg8 Pat denemesi?! 52.Kb7 Kxg4+!? 53.Sxg4 Fxf5+ 54.Sf4 Fxd3 55.Kxb6++-]

52.Fxb5 Ke4+ 53.Sf3 Kf4+

Yine pat fikriyle.

54.Se3 Ke4+ 55.Sf2 Kf4+ 56.Se1 Kxd4

[56…Ke4+ 57.Fe2]

57.Ka4! En kolayı!

8/8/1p1k1p2/1B1p1P2/R2r2P1/8/8/4K3 b - - 0 57

57…Kxa4 58.Fxa4 Se5 59.Sd2 Sf4 60.Fd1 d4 61.Sd3 Se5 62.Sc4 Se4 63.Fc2+ Se3 64.Fb1 Siyah terk eder.